مراحل رشد کودک 3 تا 4 سالگی
مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی نقش بسیار مهمی در تعیین شخصیت و نگرش او در دوره بزرگسالی دارد. چنانچه روند رشد و تکامل کودک در این دوره سنی به خوبی صورت نگیرد، کودک در دوره بزرگسالی با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کند.
والدین وظیفه دارند که محیط بسیار آرام و صمیمی را برای رشد کودک در این دوره سنی فراهم کنند. آن ها باید به نیاز های جسمی و عاطفی کودک بسیار توجه کنند. والدین باید شرایط مناسبی را برای تکامل ارتباطات کلامی و روابط اجتماعی کودک ایجاد کنند.
دوران کودکی، نقش مهمی در شکل گیری شخصیت اجتماعی و سبک زندگی انسان در دوران بزرگسالی دارد. در این مقاله قصد داریم در مورد مراحل رشد کودک سه ساله و چگونگی تکامل نیاز های عاطفی، ارتباطات کلامی و روابط اجتماعی او در ماه های مختلف سه سالگی با شما دوستان صحبت کنیم.
مراحل رشد کودک 3 تا 4 سالگی ماه اول تا سوم
نیازهای عاطفی
نیاز های عاطفی یکی از مهم ترین مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی است که باید به آن توجه ویژه ای کرد.
- کودک در این دوره سنی با مفهوم حسادت کاملا آشنا می شود.
- او همواره تلاش می کند که توجه افراد دیگر مثل والدین و سایر اعضای خانواده را به خود جلب کند.
- او به خوبی با مفهوم کلمه بله و نه در این دوره آشنا می شود.
- کودک هنوز توانایی کنترل ادرار و مدفوع را ندارد. لذا شما در صورت شب ادراری نباید او را سرزنش نکنید.
ارتباطات کلامی
- کودک در این دوره بین 100 تا 300 کلمه را یاد گرفته است و می تواند تا حدودی جمله سازی کند.
- کودک علاقمند است که به طور پیوسته صحبت کند و به سوالات دیگران تا حدودی پاسخ دهد.
- او قادر است هر آنچه را که می بیند با استفاده از واژه هایی که فرا گرفته است برای شما توضیح دهد.
- توانایی ادای کلمات در کودک افزایش می یابد. به گونه ای که می تواند با بیان کلماتی کاملا ساده، خواسته ها یا انتظارت خود را بیان کند.
- کودک رنگ های مختلف را در این دوره سنی به خوبی تشخیص می دهد. به گونه ای که می تواند از طریق نقاشی هایش که بیشتر خط خطی هستند، خواسته هایش را به شما منتقل کند.
- کودک با استفاده از کلماتی مثل دوست ندارم، متنفرم و… سعی می کند که فردیت خود را بیشتر تعریف کند.
- کودک می تواند در این دوره سنی اعداد را بشمارد و با مفهوم آن ها آشنا شود.
همچنین بخوانید: چگونه به کودک حرف زدن بیاموزیم
روابط اجتماعی
روابط اجتماعی کودک یکی از اصلی ترین مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی است که در موفقیت کاری و شخصی او بسیار تأثیر گذار است.
- کودک در سه ماه اول سه سالگی تمایل دارد که دامنه ارتباطی خود را افزایش دهد و برای خود دوست بیابد.
- او علاقه زیادی دارد که برای خود دوست خیالی داشته باشد و بخش زیادی از وقت و انرژی خود را با او بگذارند.
- دوست خیالی کودک بازتاب دهنده احساس، افکار، نگرانی و تنش های درونی کودک است.
- شما می توانید رفتار کودک را در نحوه ارتباط با دوست خیالی اش زیر نظر بگیرید و آنالیز کنید.
- کودک در این دوره سنی دوست دارد که با شخصیت خیالی حیوانات ارتباط دوستانه داشته باشد و با آن ها حرف بزند
- از اینکه به مهمانی برود و در جمع افراد زیادی قرار بگیرد لذت می برد.
مراحل رشد کودک سه ساله ماه چهارم تا ششم
نیازهای عاطفی
- کودک نیاز دارد که به سوالاتش با مهربانی و محبت پاسخ دهید. بدون آنکه آن ها را سرزنش کنید.
- شما نباید از برچسب هایی مثل بی ادب، بی تربیت، دختر بد و… برای کودک استفاده کنید.
- کودک باید در محیط خانه احساس آرامش داشته باشد تا بتواند استعداد های خود را بروز دهد.
- وقتی که کودک را برای مدت کوتاهی تنها می گذارید، دلیل رفتن خود را برای او به زبانی کاملا کودکانه و ساده توضیح دهید تا کودک دچار استرس پس از تنهایی نشود.
- کودک در این دوره سنی تمایل دارد که در عین وابستگی به خانواده، حس آزادی و استقلال را تجربه کند.
ارتباطات کلامی
- کودک در این دوره سنی می تواند به خوبی در مورد تفاوت ها، شباهت ها و سایر موضوعات به خوبی سوال بپرسد.
- کودک می تواند از تعداد واژه های بیشتری برای صحبت کردن استفاده کند و جملات بیشتری را بسازد.
- با معنی و مفهوم کلمات بیشتر آشنا می شود و سعی می کند که در طول روز از آن ها استفاده کند.
- کودک می تواند از اعداد 1 تا 10 به خوبی استفاده کند و بین تعداد انگشتان دست خود با هر کدام از اعداد ارتباط مناسبی برقرار کند.
روابط اجتماعی
- به صداهای آرام و زمزمه های زیر لب افراد توجه بیشتری نشان می دهد. به گونه ای که به صداهای خاص و جادویی که در برنامه های کودک پخش می شود، توجه زیادی نشان می دهد.
- به رفتارها و طرز برخورد بزرگسالان در روابط اجتماعی بیشتر توجه می کند. به گونه ای که با آداب معاشرت بیشتر آشنا می شود و سعی می کند که نحوه برخورد با دیگران را به خوبی بیاموزد.
- هوش هیجانی، اجتماعی و قدرت انتخاب کودک در این دوره سنی کاملا در موازات هم پیش می روند تا کودک توانمندی لازم را برای برقراری ارتباط جمعی با دیگران کسب کند.
مراحل رشد کودک سه ساله ماه هفتم تا نهم
نیازهای عاطفی
- در مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی باید به این نکته توجه کرد که کودک نیاز دارد که افکار و تصوراتش توسط والدین به خوبی درک شود و بابت اعمال و رفتار های خود سرزنش نشود.
- او نیاز دارد که بعد از دیدن کابوس های شبانه توسط شما نوازش شود تا به او حس آرامش دهید.
- او تمایل دارد که لباس ها یا اسباب بازی هایش را خودش انتخاب کند.
- کودک در این دوره به تشویق و حمایت خانواده بسیار نیاز دارد.
ارتباطات کلامی
مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی در علم پزشکی و روانشناسی از اهمیت بسیار خاصی برخوردار است. به گونه ای که روانشناسان و پزشکان زیادی در مورد مراحل مختلف رشد کودک سه ساله یا بیشتر نظرات متفاوتی را ارائه می دهند.
- کودک می‌تواند در مورد افکار خود در مورد اشیاء و مسائل دیگر به خوبی توضیح دهد.
- اصطلاحات و کنایه های بزرگسالان برای او بسیار جالب هستند و هنوز نمی تواند مفهوم آن ها را به خوبی متوجه شود.
- کودک می تواند از جملات طولانی به خوبی استفاده می کند.
- کودک تا حدودی با نحوه قرار گیری کلمات در جملات آشنا می شود.
- کودک می تواند شعر ها و داستان های مختلف را به خوبی یاد بگیرد و از آن ها استفاده کند. گاهی برای بیان خواسته هایش جیغ و داد می کند.
- مهارت خواندن و نوشتن را می تواند به خوبی فرا بگیرد.
روابط اجتماعی
- مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی باید در گذر زمان به خوبی انجام شود.
- کودک در این دوره سنی علاقه دارد که برای ساعات طولانی در محیط شلوغ قرار گیرد و توجه دیگران را به خود جلب کند.
- قدرت عقلی، توانمندی فیزیکی و جسمی کودک روند صعودی دارد و به رفتار ها و واکنش های افراد توجه زیادی می کند.
- کودک عاشق توجه است و سعی می کند که از طریق کارهای مختلف مثل بلند خندیدن، ناز کردن، شعر خواندن یا جیغ زدن توجه دیگران را به خود جلب کند.
- کودک تمایل زیادی دارد که در کارهای خانه مشارکت کند و به سایر اعضاء خانواده کمک کند.
مراحل رشد کودک سه ساله ماه دهم تا دوازدهم
نیازهای عاطفی
- شما باید به نیازها و خواسته های عاطفی کودک بسیار دقت کنید و بستر مناسبی را برای رشد و تکامل او فراهم کنید.
- روحیه کودک در اثر تنبیه یا عصبانیت والدین بسیار آسیب می بیند.
- روحیه کودک در این دوره سنی بسیار حساس و ظریف است. به گونه ای که خاطرات بد یا دعوا به شدت او را آزرده و ناراحت می کند.
- او می تواند احساس خشم، ناراحتی و شادی خود را به خوبی بیان کند.
همچنین بخوانید: ۸ راهکار طلایی در تقویت ذهن کودک
ارتباطات کلامی
روانشناسان و پزشکان سعی می کنند که مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی را به خوبی بررسی کنند و والدین را جهت تربیت بهتر کودک راهنمایی کنند. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می کنیم.
- در سه ماه آخر سه سالگی از بازی کردن با کلمات و ساخت واژه های بی معنا و جدید لذت می برد.
- کودک با استفاده از نقاشی، کاردستی و پازل دوست دارد که نیاز ها و علایق درونی اش را به سایر افراد نشان دهد.
- کودک سه ساله از خندیدن با صدای بلند و شوخی کردن به وجد می آید.
- او می تواند از منطق های بچگانه برای قانع کردن دیگران به خوبی استفاده کند.
- کودک می تواند حروف اسم خود را به خوبی یاد بگیرد.
روابط اجتماعی
- کودک تمایل دارد که با تعداد زیادی کودک دوست شود و با آن ها ارتباط برقرار کند.
- شخصیت کودک در این سن به خوبی نمایان می شود. معمولا کودکان در این سن بسیار پرشور و با انرژی هستند.
- در این سن می توان به راحتی نحوه چیدن وسایل، مرتب کردن اتاق و انجام کار های شخصی را به راحتی به کودک آموزش داد.
- کودک در این دوره سنی می تواند حس مسئولیت پذیری را به خوبی فرا بگیرد و در کار های روزمره خود نظم و ترتیب را رعایت کند.
خصوصیات کودک سه تا چهار ساله
خصوصیات شخصیتی و رفتاری در طی مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی به خوبی تکامل می یابد.
به گونه ای که کودک می تواند برای صحبت کردن از جمله های با مفهوم و کاملا استفاده می کند. او توانایی تجزیه و آنالیز کلمات و واژه های مختلف را دارد. او می تواند برای بیان خواسته ها و نیاز های خود از جملات مختلف استفاده کند.
کودک در این بازه سنی می تواند عصبانیت، هیجانات و احساسات منفی خود را در موقعیت های تنش زا به خوبی کنترل کند. هر چقدر که ارتباط بین والدین و سایر اعضاء خانواده مناسب تر باشد، کودک توانایی بیشتری در کنترل احساسات خود دارد. اما زمانی که مسئله ای را دوست نداشته باشد. خواسته ی خود را با عصبانیت بیان می کند و جیغ می زند.
مدت زمان خوابیدن کودک در این دوره سنی کمتر می شود. به گونه ای که در عرض روز نمی خوابد و خواب شبانه برای او کافی است. کودک در طول روز نیاز دارد که در ساعات متغیری سکوت کند.کودک حس وابستگی و دلبستگی بسیار زیادی به والدین دارد و از جدایی می ترسد. او از دیدن افراد غریبه می ترسد و تمایلی به برقراری ارتباط با آن ها ندارد.
کودک تمایل دارد که بیشتر وقت خود را با دوستان واقعی یا خیالی بگذراند. او از تعامل با دوستانش لذت می برد. دوست خیالی برای کودک در این دوران نشانه بیماری روحی یا تنهایی آن نیست بلکه تأثیر مهمی در ارتقای سطح کیفی و کمی ارتباط جمعی و دوست یابی او در آینده می گذارد.
شما نباید به دوست خیالی کودک توجه کنید یا از او برای تحمیل خواسته های خود به کودک سوء استفاده کنید.کودک سه تا چهار ساله جنسیت خود را به خوبی تشخیص می دهد و به نوزادان علاقه زیادی دارد. او ممکن است که از تمایلات خود برای ازدواج با جنس مختلف صحبت کند.
همچنین بخوانید: ۱۶ راهکار طلایی در رفتار با کودک پرخاشگر
توصیه های لازم برای رشد کودک سه تا چهار ساله
توجه به توصیه های زیر باعث می شود که شما برخورد بهتری با کودک خود داشته باشید
حفظ امنیت کودک
در مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی به حفظ سلامتی کودک توجه کنید. شما باید سعی کنید که موقعیت های خطر زا و دوری کردن از خطرات را به خوبی به کودک یاد بدهید. مثلاً به کودک آموزش دهید که نباید از وسایل تیز و برنده مثل چاقو استفاده کند یا به پریز های برق دست بزند.
محیط آرام
کودک همواره به محیطی امن و آرام برای زندگی کردن نیاز دارید. شما باید محیط خانه را برای کودک پر از آرامش و شادی کنید.
سرزنش نکردن کودک
هرگز نباید کودک را بابت خطا هایی که انجام می دهد سرزنش کنید. زیرا سرزنش نه تنها کمکی به بهبود رفتار کودک نمی کند، بلکه زمینه مناسبی را برای لجبازی و ترس کودک فراهم می کنند.
عدم برخورد با کودک لجباز
یکی از مهم ترین مراحل رشد کودک سه تا چهار سالگی این است که آتش لجبازی کودک را با خشم شعله ور تر می کنید. در مقابل لجبازی کودکان 3 تا 4 ساله هرگز مقابله به مثل نکنید. زیرا عصبانیت و ناراحتی شما باعث می شود که کودکان لجباز رفتار های ناپسند و پرخاشگرانه خود را به طور مکرر و با شدت بیشتری انجام دهند.
توجه به نکات بهداشتی کودک
به نکات بهداشتی کودک بسیار توجه کنید. زیرا مسائل بهداشتی نقش مهمی در سلامتی فیزیکی، جسمی و روحی کودک می گذارند.
افزایش قدرت یادگیری
سرعت و قدرت یادگیری را در کودک افزایش دهید. کودک سه تا چهار ساله می تواند به خوبی مهارت های خواندن و نوشتن را در صورت وجود شرایط مناسب فرا بگیرد.
همچنین بخوانید:
مراحل رشد کودک تا یک سالگی
مراحل رشد کودک یک تا دو ساله
مراحل رشد کودک دو تا سه ساله
