مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی جنبه‌ های مختلفی را شامل می شود. رشد جسمی، ذهنی، هیجانی، عاطفی، اجتماعی، رشد شناختی و رفتاری را نیز می توان نام برد. عوامل مختلف، بر جنبه های مختلف رشد تاثیر می گذارند، مانند تاثیر ارث و ژنتیک.

یک عامل دیگر در روند رشد ممکن است اثر کمتر یا بیشتری داشته باشد، مانند عوامل فرهنگی و محیطی. واژه رشد و نمو را شنیده اید، تعریف هر کدام متفاوت است:

• رسش: تغییراتی که به صورت ژنتیکی از پیش تعیین شده است. مستقل از عوامل و تاثیرات محیطی می‌باشد، اما امکان یادگیری انسان را فراهم می کند.
• نمو (growth): یک برنامه ژنتیکی که از قبل برنامه ریزی شده است و از لحظه لقاح تا نوجوانی ادامه و افزایش می یابد.
• رشد (development): جمع رسش و نمو در کنار یادگیری است. تغییرات کمی و کیفی را در بر می گیرد. از لحظه لقاح تا پایان عمر ادامه دارد.

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی و به طور کلی در تمام عمر از عوامل متعددی تأثیر می پذیرد. این عوامل عبارت اند از:

• ژنتیک و ارث
• جنسیت و سن
• تغذیه و بیماری
• عوامل روانشناختی
• عوامل فیزیکی و محیطی
• عوامل فرهنگی و اقتصادی

در هر دوره‌ای از زندگی تمام عوامل ذکر شده بر جنبه های مختلف رشد تاثیر می‌گذارند. یک دیدگاه جامع و متداول تری درباره رشد، در روانشناسی رشد مطرح است. «دیدگاه عمر» نام دارد که چهار فرض در این دیدگاه مطرح می شود:

• رشد یک رویداد مادام العمر است در هر دوره از زندگی تغییر در رشد جسمانی، شناختی و رفتاری صورت می‌گیرد.
• رشد به صورت چند بعدی و چند جهتی بیان می شود. امکان پیشرفت در یک زمینه به وجود می آید و در زمینه دیگر افول خواهد کرد.
• رشد شکل پذیر می باشد.
• رشد یک رویداد چند موقعیتی است.

همچنین بخوانید:  چگونه به کودک حرف زدن بیاموزیم

مراحل رشد جسمی کودک دو تا سه سالگی

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، با دو سال اول متفاوت است. یعنی رشد بدن در دو سال اول بسیار سریع است، اما بعد از دو سالگی کاهش می‌یابد. به لحاظ قد، هر سال بین 5 تا 6 سانتیمتر به قدشان افزوده می شود.

وزن شان نیز تقریباً 2/5 کیلوگرم اضافه می‌شود. کودک دیگر شبیه یک نوزاد شیرخوار نیست، بلکه شبیه یک بچه کوچکی است که رفتارهای کودکانه ای دارد. مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی نشانه هایی دارد که از جمله ی آن:

• به خوبی راه می‌رود و با کمک گرفتن از پله ها، بالا و پایین می رود.
• عقب رفتن را یاد می گیرد.
• حرکات درست مانند پریدن، لی لی کردن و غلتیدن را انجام می‌دهد.
• بالا رفتن از همه چیز را دوست دارد و مهارت های حرکتی ظریف را نیز می‌آموزد.
• استفاده کارآمد از قاشق را یاد می‌گیرد.
• لباسش را بالا و پایین می کند و لباس های ساده را می‌پوشد و بیرون می‌آورد.
• دهان و بینی خود را با دستمال تمیز می کند و می تواند دانه های تسبیح را نخ کند.
• کودکان مدام دوست دارند چیزی را در دست بگیرند یا آن را با طناب بسته و به دنبال خود بکشند.
• هل دادن به اشیا و پرت کردن را نیز انجام می‌دهند.

مراحل رشد ذهنی کودک دو تا سه سالگی

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، بخش دیگری را نیز شامل می شود و آن رشد ذهنی کودک نام دارد. ذهن کودک در این دوره، ذهنی بسیار کنجکاو است.

هر چیزی را که می‌بیند کاوش می‌کند، به عبارت دیگر مطالبی که کودک تا این سن آموخته است، موجب رشد تفکر او می‌شود. مفاهیم انتزاعی مانند تضاد و زمان را درک می کند، اما شامل کلیت می‌شود. به طور مثال تفاوت کوچک و بزرگ، یا شب و روز را درک می‌کند. می‌تواند اشیا را بر اساس ویژگی های ساده مانند رنگ یا اندازه طبقه بندی کند.

کودکان در این سن در بازشناسی مهارت دارند. البته یادآوری (به یاد آوردن محرک غایب) نسبت به بازشناسی ضعیف و در حد یک یا دو موضوع را می‌توانند به یاد بیاورند.مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، در رشد ذهنی و یادگیری نقش مهمی دارند.

قدرت تمرکز کودک بیشتر می‌شود. برای حل مسائل از آزمون و خطا با روش‌های مختلف استفاده می‌کند. در این سن کودک قادر به یادگیری رنگ ها و صفت های مختلف است که تضاد یکی از آنها می باشد. مانند نرم، زبر و… .

کودکان دو تا سه ساله تفاوت بین ذهن و رفتار را به مرور درک می کنند. کودکان در این سن بر این باور هستند که افراد هر آنچه که فکر می کنند را، در رفتارشان نشان داده و هماهنگ با ذهنشان هستند. به این درک نرسیده‌اند که افکار ذهنی مانند اعتقادات نیز بر رفتار تاثیر می‌گذارند.

البته در مراحل بعدی رشد کامل می شود. کودکان درک خوبی از تفاوت، هیجان و دوست داشتن افراد دارند. به طور مثال میفهمند که مادر موز «دوست ندارد»، اما «من دوست دارم».

والدین می‌توانند برای تقویت ذهن کودک، جورچین ساده تهیه کنند. با کودک بازی های مختلفی را انجام دهند. شمارش را با روش های کودکانه به او بیاموزند.

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، ارتباط کلامی

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، رشد زبان و ارتباط کلامی را نیز در بر می‌گیرد. کودک در اوایل دو سالگی بیش از 200 کلمه در خزانه لغات دارد.

این تعداد تا پایان سه سالگی به بیش از 700 کلمه می‌رسد. کودکان در سن دو سالگی در ارتباط کلامی مهارت پیدا کرده اند و در فرآیند گفتگو نوبت را رعایت می‌کنند.

کودک در این سن علاوه بر اینکه لغات را یاد می‌گیرد، دستور زبان را نیز می آموزد. در جملات خود از فاعل، فعل و گاهی مفعول استفاده می‎کند، به طور مثال می گوید «من توپ می خواهم». این دستور زبان را در ارتباط با بزرگترها نیز به کار می‌برند.

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی از تنظیم مفرط استفاده می کند، یعنی کلمات را بیش از اندازه استفاده می کند که استثنا می باشد. به طور مثال می گوید: «هر دوتامون پاها داریم».

کودک بعد از دو سالگی روزی پنج کلمه می آموزد و با افزایش سن بیشتر می‌شود. کلمات جدید را مدام تکرار می‎کند. مانند بزرگسالان از لحن و کلمات آن ها تقلید می‌کند. کودکان در این سن بیشتر صحبت می‌کنند و حتی سوال دارند. منظورشان را می‌توانند با کلمات بیان کنند.

برای بیان حالات روحی و روانی شان کمی محدود هستند، نمی‌توانند ناراحتی خود را کامل بیان کنند. والدین هستند که با بیان جملات به کودک در شناخت حالات روحی مختلف، کمک می‌کنند.

کودکان با والدین، خواهر، برادر و افراد آشنا صحبت می کنند و آغاز کننده هستند. ممکن است در تعامل با غریبه ها خجالتی باشند. زمانی که به موقعیت اعتماد کردند وارد گفت‌وگو می‌شوند. والدین هرگز کودکان را وادار به صحبت نکنند. ابتدا به جای کودک صحبت کنند تا احساس امنیت در کودک شکل بگیرد.

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، نیازهای عاطفی

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی در نیاز های عاطفی و اجتماعی نیز بسیار تعیین کننده است. فراموش نکنیم که خزانه لغات کودک هنوز محدود است. کودک با رفتار و احساس خود عواطف مختلف را بروز می ‌دهد.

سن دو تا سه سالگی را به نحوی شروع «بداخلاقیِ پرخاشگریِ وسیله ای در کودک» نیز می نامند. البته فقط یک قسمت کوچکی از رشد و نیاز های عاطفی کودک است. همزمان با رشد، کودک مهارت های مختلف را نشان می‌دهد. توجه، رشد خودپنداره و عزت نفس در این زمان شکل می‌گیرد و هیجان اصلی را به وسیله رفتار، علائم و یا پیامدهایش درک می‌کند.

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی به نحوی است که دوست دارد در بین کودکان باشد، اما با آن ها بازی نمی‌کند. بلکه به بازی موازی می پردازد، اما از بازی کودکان دیگر تقلید می کند. هنوز در این سن دلبستگی بین مادر و فرزند وجود دارد. تمایل دارد که این ارتباط را حفظ کند.

دوست دارد توجه والدین و مراقبِ خود را جلب کند. در این سن شاهد رفتارهای مشارکتی از طرف کودک هستیم. به مادر یا مراقبِ خود، کمک می کند، به طور مثال بشقاب ها را روی میز می‌چیند. این کودکان حس مالکیت بیشتری دارند.

ممکن است اسباب بازی خود را به کودک دیگر بدهد، اما در واقع تمایل به این کار ندارد. زمانی که کار اشتباهی را انجام می‌دهد پشیمان می‌شود. این پشیمانی در رفتار کودک وجود دارد. گاهی نیز احساس گناه می‎کند اما قادر به بیان کلامی آن نیست.

همچنین بخوانید : ۱۷ نکته طلایی برای تقویت عزت نفس

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، استقلال کودک

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی در رشد فردی و اجتماعی نیز، خود را نشان می دهد. استقلال کودک در این سن بیشتر دیده می ‌شود.

معمولاً سعی می ‌کند خودش کارها را انجام دهد. از کلمه «نه» زیاد استفاده می کند. والدین نیز از کودک کلمات «من» و «خودم» را زیاد می شنوند.

شاید این امر نشانه یکدندگی و سمج بودن کودک باشد. این نشانه خوبی است، زیرا استقلال کودک را نشان می دهد و سعی می کند کارهایش را خودش انجام دهد. کودک سعی می کند لباس، جورا و کلاه را خودش بپوشد.

در این شرایط است که وظیفه والدین سنگین‌تر می‌ شود. نباید کودک را منع کرده یا ضد او عمل کنند. بلکه باید اجازه دهند کارش را انجام بدهد. والدین باید به کودک کمک کنند، کمک کردن فقط محدود به لباس پوشیدن نیست.

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، تغذیه در کودک دو ساله

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی تغذیه کودک را نیز شامل می شود. تغذیه ای کامل که بتواند کالری و مواد مغذی مورد نیاز بدن کودک را تأمین کند.

کودک در پایان دو سالگی از شیر مادر گرفته می ‌شود. کودک در دو سالگی، در شبانه روز به سه وعده غذای اصلی و دو میان وعده نیاز دارد. کودک در این سن جنب و جوش و تحرک بیشتری دارد. تغذیه باید هر چهار گروه مواد غذایی را در برگیرد:

• نان و غلات
• میوه و سبزیجات
• گوشت و تخم مرغ
• شیر و لبنیات

همچنین بخوانید: زمان مناسب برای از شیر گرفتن کودک

اگر تمام مواد غذایی ذکر شده در سبد تغذیه کودک قرار بگیرد و استفاده شود تمام نیازهای کودک تامین می شود. ویتامین ها، ریزمغذی‌ها، پروتئین ها، کالری، چربی غیر اشباع، کربوهیدرات و… را شامل می شود که بدن کودک به تمام این مواد نیاز دارد. شیر و لبنیات برای تامین کلسیم و رشد استخوان ها بسیار مهم هستند.

همچنین بخوانید : ضرورت شناخت انواع ویتامین های مورد نیاز بدن

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی، قد و وزن کودک سه ساله

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی شاخص های دیگری را نیز شامل می شود. وزن یک شاخص مهم و ساده برای تشخیص رشد ایده‌آل کودک است. مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی همراه با تغییرات جسمی مانند قد و وزن می باشد.

قد و وزن کودکان سه ساله:

کودک دختر: حدود 10/5 کیلوگرم تا 12/5 کیلوگرم وزن دارد. اندازه قد بین 84 تا 88 سانتیمتر رشد می کند.
کودک پسر: حدود 11/200 کیلوگرم تا 13/100 کیلوگرم وزن دارد. اندازه قد بین 92/7 تا 98 سانتیمتر رشد می کند.

قد و وزن کودکان در پایان سه سالگی:

کودک دختر: حدود 13 الی 15/5 کیلوگرم وزن دارد. اندازه قد بین 91/4 تا 96/8 سانتیمتر رشد می کند.
کودک پسر: حدود 13/5 کیلوگرم تا 15/5 کیلو گرم وزن دارد. اندازه قد بین 92/7 تا 98 سانتیمتر رشد می کند.

با کودک دو تا سه ساله چگونه رفتار کنیم؟

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی اخلاقیات و رفتار های متفاوتی دارند. بعضی کودکان لجباز و سرسخت، اما برخی آرام هستند. تاثیر رفتار والدین بر آن ها، باعث بروز این رفتار ها در کودک می شود. کودک گاهی لجباز می شود، پرخاشگر است و احساسات شدیدی دارد (بسیاری رفتارهای دیگر). در این صورت والدین باید به کودک در تنظیم هیجانات و رفتار هایشان کمک کنند

مراحل رشد کودک دو تا سه سالگی نیاز به توجهات ویژه ای دارند. با کودک همدلی داشته باشید و از تکرار کلمه «نه» به کودک بپرهیزید. به کودکتان روش های جدید را بیاموزید و به احساسات کودک کمک کنید. نکته مهم این است که شما (والدین) باید آرام و صبور برخورد کنید.

حل کردن مسئله برای کودک را، به زبان کودکانه بازگو کنید. هنگامی که توپ‌ها را گروه‎ بندی کرد با توجه به اندازه یا رنگ آن‎ها را توصیف کنید و رنگ ها را نام ببرید. فعالیت کودک را مشروط به پاداش نکنید. محدودیت های زندگی در شرایط مختلف را، به زبان کودکانه بگویید. به طور مثال بگویید «عصبانی میشی چیزی رو به طرف کسی پرت نکن، آسیب میزنی».

با رشد کودک و رسیدن به دو سالگی نیاز به تغییر محیط احساس می‎شود. شکستنی‎ها و اشیاء تیز را از دسترس کودک خارج کنید. همیشه نیاز نیست به کودک کمک کنید، بلکه هدف پرورش، استقلال کودک است. این چالش‎ها و شکست‎ها موجب پیدا کردن راه حل جدید می شود. نکته مهم این است که کنار کودک، کودک باشید.

همچنین بخوانید:

مراحل رشد کودک تا یک سالگی

مراحل رشد کودک یک تا دو ساله

مراحل رشد کودک سه تا چهار ساله